Nauka języka obcego zazwyczaj jest podejmowana w celu zgłębienia umiejętności, która stwarza szansę na lepsze zatrudnienie. Może też być wymagana do porozumiewania się w podróży służbowej lub turystycznej. Wybór języka zazwyczaj jest prosty, chociaż oznacza przyswajanie jego formy literackiej. Nieco inaczej jest w przypadku nauki angielskiego. Do wyboru jest bowiem jego wariant brytyjski i amerykański.
Dlaczego warto znać różnice między językiem angielskim amerykańskim a brytyjskim?
Osoby, które dopiero rozpoczynają przygodę z językiem angielskim, nie zawsze zdają sobie sprawę z tego, że występuje on w wielu odmianach. Decydując się na kurs językowy, zazwyczaj nie mają świadomości, że może on być dla nich nieodpowiedni, a zdobyte na nim umiejętności nie przydadzą się tam, gdzie planują je wykorzystać. Angielski różni się bowiem wieloma cechami zależnie od tego, w jakim kraju obowiązuje.
Osoby, które dopiero rozpoczynają przygodę z językiem angielskim, nie zawsze zdają sobie sprawę z tego, że występuje on w wielu odmianach. Decydując się na kurs językowy, zazwyczaj nie mają świadomości, że może on być dla nich nieodpowiedni, a zdobyte na nim umiejętności nie przydadzą się tam, gdzie planują je wykorzystać. Angielski różni się bowiem wieloma cechami zależnie od tego, w jakim kraju obowiązuje.
Otóż język angielski został „rozsiany” po świecie w XVI i XVII wieku, podczas wypraw kolonizacyjnych Brytyjczyków. Trafił nie tylko do Ameryki, ale też do Australii i Nowej Zelandii, do Kanady i na Karaiby. W każdym z takich miejsc ewoluował i wzbogacał się o akcenty mowy tubylców i emigrantów. Obecnie w starciu: brytyjski angielski vs amerykański można wymienić wiele różnic, które sprawiają, że są to już niemal dwa różne języki. Ich znajomość jest ważna przy wyborze kursu językowego i native speakera.
Różnice w akcencie amerykańskim a brytyjskim
Język brytyjski a amerykański różnią się w kilku aspektach, zarówno na płaszczyźnie wymowy, jak i pisowni. Do istotnych zalicza się między innymi akcent, który sprawia, że angielski staje się prawdziwym językowym kalejdoskopem. Zarówno bowiem wymowa amerykańska, jak i brytyjska nie jest jednolita dla całego kraju, w którym dany język obowiązuje. Dotyczy to nie tylko Stanów Zjednoczonych, w których z innym akcentem będzie mówić Teksańczyk, a z innym mieszkaniec stanu Waszyngton. Również na Wyspach brytyjska odmiana języka angielskiego jest różnie wymawiana zależnie od regionu.
Analizując te różnice w wymowie, można jednak wskazać kilka prawidłowości typowych dla odmiany amerykańskiej i brytyjskiej:
- głoska /r/ na końcu wyrazu lub po samogłosce – przez Amerykanów jest wymawiana twardo i wyraźnie, podczas gdy Brytyjczycy ją pomijają,
- głoska /t/ w środku wyrazu – Amerykanie wymawiają ją jako /d/, Brytyjczycy jako /t/,
- głoska /o/ – przez Amerykanów jest wymawiana jako /a/, przez Brytyjczyków jako /o/,
- głoska /æ/ i /a:/ w wyrazach takich jak chance, dance – Amerykanie wybierają pierwszy wariant, Brytyjczycy – drugi.
Warto też zaznaczyć, że nie tylko akcent angielski i amerykański różnią te dwa języki w wymowie. Rodowici Brytyjczycy przykładają do artykulacji bardzo wiele uwagi i staranności. Dzięki temu ich mowa wydaje się elegancka i wytworna, podczas gdy Amerykanie mówią bardziej „na luzie”. Stąd też wierne naśladowanie wymowy Brytyjczyka dla obcokrajowca często jest niemożliwe.
Różnice w pisowni w angielskim brytyjskim a angielskim
Różnice angielski-amerykański uwidaczniają się również w piśmie oraz w konstrukcjach gramatycznych. Amerykanie są znani z upraszczania wielu rzeczy, co znalazło też odzwierciedlenie w języku. Uproszczenia sprowadzają się do „gubienia” pojedynczych liter.
Przykłady:
- kolor: color (amer.) – colour (bryt.),
- zachowanie: behavior (amer.) – behaviour (bryt.),
- podróżować: traveled (amer.) – travelled (bryt.).
Innym trendem jest zamiana (lub wymiana) liter na końcu wyrazu. Przykłady:
- teatr: theater (amer.) – theatre (bryt.),
- metr: meter (amer.) – metre (bryt.),
- organizować: organize (amer.) – organise (bryt.).
W gramatyce Amerykanie częściej posługują się czasem Past Simple, podczas gry Brytyjczycy preferują czas Present Perfect. Ci pierwsi mają też upodobanie do używania rzeczowników zbiorowych (is/are) w liczbie pojedynczej, podczas gdy mieszkańcy Wysp chętniej stosują liczbę mnogą. Przykładem takiej wypowiedzi jest zdanie: The band are playing (bryt.) lub The band is playing (amer.). Istotną różnicą jest też sposób stosowania przyimków: on (amer.)/at (bryt.); through/to.
Różnice między angielskim a amerykańskim – słówka
O ile nieco odmienna wymowa nie stwarza jeszcze sytuacji, w której Amerykanin i Brytyjczyk się nie zrozumieją, o tyle odmienne słownictwo już tak. Na tym polu duże zasługi położyła wielojęzyczność amerykańskiej kultury, które odcisnęła też swoje piętno na słownictwie. Naturalnym procesem jest włączanie do języka słów i zwrotów zapożyczonych. Z czasem wywierały one oryginalne słowa angielskie. Dlatego obecnie brzmią one zupełnie inaczej i są niezrozumiałe dla drugiej strony.
Czym pod tym względem różnią się angielski brytyjski i amerykański? Słówka, które znacząco od siebie odbiegają brzmieniem, to między innymi:
- mieszkanie: apartament (amer.)/flat (bryt.),
- zły: mad/angry,
- wakacje: holiday / vacation,
- jesień: autumn / fall,
- ciastko: biscuit / cookie,
- winda: lift / elewator,
- szafa wardrobe / closet,
- Metro: underground / subway,
- prysznic bath / shower,
- toaleta: toilet / rest room,
- uniwersytet: university/college,
- kino: movies/cinema,
- piłka nożna: soccer/ football,
- skrzynka pocztowa: postbox / mailbox,
- spodnie: trousers / pants,
- kukurydza: maize / corn,
- parking: car park / parking lot,
- paliwo: petrol / gas,
- apteka: drugstore/ chemist’s,
- sweter: sweater/ jumper.
Lista słów, które mają to samo znaczenie, lecz brzmią i są pisane inaczej, jest bardzo długa. Warto jednak zapoznać się z tymi podstawowymi, najczęściej używanymi w wypowiedziach. Taka wiedza przyda się, gdy uczestnik kursu językowego zechce utrwalać swoje umiejętności w praktyce, oglądając filmy, słuchając muzyki, czy rozmawiając na czatach po angielsku. Amerykański język jest bowiem popularniejszy w mediach, podczas gdy brytyjskiego uczy się w szkołach i na większości kursów językowych.